DUYGU NEDİR ?
Duygunun ne olduğu konusunda çeşitli tanımlamalar olsa da; duygular, belli davranış
eğilimlerine sebep olan uyarı işaretleridir.
Duyguların, davranış eğilimlerine sebep olması aslında tehlikelerden korumak içindir ancak
modern dünyada zarar verici eylemler halini alabilir.
DUYGU YÖNETİMİNDE AMAÇ NEDİR?
Duygu yönetiminde amaç; duyguları ortadan kaldırmak, bastırmak veya daima iyi hissetmek
değil, duyguları olduğu gibi kabul edebilme ve duygulara rağmen istediğiniz davranışları
sergileme istemediğiniz tutum ve davranışlardan uzak durabilme becerisi kazanmaktır.
SORUN DUYGULAR MI ?
Her ne kadar rahatsız hissetsek de tüm duygular, bir takım mesajlar verir ve harekete
geçiren itici güçlerdir. Kaygı, bizim için neyin önemli olduğunu; üzüntü, kayıplarımızın farkına
varmamızı; korku, tehlikelerden korunmamızı; öfke, sınırlarımız ihlal edildiğinde kendimizi
savunmamızı… sağlar.
Bu sebeple; sorun duygular değil, duygular karşısında verilen işlevsiz tepkilerdir. Bir duygu,
sizi olmak istediğiniz kişiden uzaklaştırıyorsa sorundur.
Hayatınız görece yolunda giderken, olumsuz duyguların kancasına takılmamak kolaydır.
Ancak işler yolunda gitmediğinde bu zorlaşır ve duygulara itaat edebilir veya duygularla
mücadeleye girişebilirsiniz.
İtaat ettiğinizde, duyguların kontrolünde hareket edersiniz: bağırır, söylemek istemediğiniz
şeyler söyler, sürekli erteler, sosyalleşmekten kaçınır veya kendinizi yemeğe, sigaraya verir,
işleri yapmayı bırakabilirsiniz.
Mücadelede ise, duygu ile açık bir mücadeleye girersiniz: duygudan kaçmaya, duyguları
bastırmaya, yokmuş gibi davranmaya, kurtulmaya, sizi ele geçirmesine engel olmaya
çalışırsınız.
İtaat etmenin sorunlu olduğu pek çok insan tarafından bilinir ancak mücadelede de çözüm
olarak başvurulan stratejiler sorun haline gelir.
ÇÖZÜM NEDİR?
Güçlü duyguların kancasından kurtulmayı öğrenerek; bir yandan farkındalığınızı duygulara
getirirken diğer yandan dikkatinizi davranışlara yönelterek duygularınızın kontrolünden
çıkabilirsiniz.
Duyguları işinize yaradığı, hedef ve değerlerinize yaklaştırdığı ölçüde dikkate almayı,
uzaklaştırdığı ölçüde dikkate almadan gelmelerine izin vermeyi öğrenmeniz duygu
yönetiminin ilk basamağını oluşturur.
DUYGULARLA BAŞA ÇIKMADA TEMEL BECERİLER
1-Mücadeleyi Bırakmak ve Yer Açmak;
Acı çekmek hayatın bir parçasıdır ve duygunun ortaya çıkmasından dolayı telaşlanmak acıyı
ikiye katlar. Yer açmak; ızdırabı azaltmasada, acıdan acı çekmenin önüne geçer.
2-Dürtü Sörfü;
Tüm dürtüler (birine bağırma, işleri erteleme, bir şey kırma, kendine zarar verme, intikam
alma …); başlarda yükselir, bir süre tepe noktasında seyreder ve hiçbir şey yapmasanız bile
düşüşe geçerler. Dürtülere yer açar, gelmelerine izin verir ancak sizden istediklerini
almalarını önlerseniz kendiliğinden geçerler.
3-Çapa Atmak;
Duygusal fırtınalar sırasında kontrolü ele almak zordur. Bu sebeple, istediğiniz doğrultuda
ilerleyemeseniz bile savrulmamayı öğrenmeniz gerekir. Savrulmamak için adımlar;
-Fark etmek ve isimlendirmek: Duyguları isimlendirdiğinizde duygulardan ayrışmanız ve
duyguların akıp gitmesi kolaylaşır.
-Kabul etmek: Duygunun orada olmasını kabul etmek; mücadele etmemek.
-Bedenle bağ kurmak: Duygular, bedende hissedilir. Bedende olup bitenleri farketmek,
duygulardan ayrışmayı; bedeni rahatlamaya çalışmak ise sakinleşmeyi kolaylaştırır.
-Odaklanmak; Duygulara rağmen hedefler doğrultusunda hareket etmek duygu yönetiminde
zirveye ulaşmaktır.
Duyguların ortaya çıkmasına aracılık eden sanılanın aksine durumlar değil düşüncelerdir
ancak kontrol edebildiğimiz tek yer eylemlerdir. Duygular kontrol edilse bile bir süre sonra
tekrar tekrar geri gelirler ancak eylemleriniz konusunda kontrolü ele alırsanız hedeflerinize,
olmak istediğiniz insana yaklaşmanın verdiği tatmin duygusunu deneyimleyebilirsiniz.